Nöbetçi Eczaneler
Ortadoğu Araştırmaları Merkezi (ORSAM) Levant Çalışmaları Koordinatörü Oytun Orhan, Rûdaw TV’de yayınlanan Renc Île programına canlı bağlanarak PKK’nın 12. Kongresi’nde alınan silah bırakma ve örgütü feshetme kararını değerlendirdi. Orhan, kararın Türkiye iç siyasetinden bölgesel denklemlere kadar birçok alanda önemli etkileri olabileceğini söyledi.
“Şüpheyle yaklaşanlar var ama büyük bir umut da var”
Orhan, Türkiye kamuoyunun PKK’nın silah bırakma kararına hem umutla hem de temkinle yaklaştığını belirtti:
“Öncelikle Türkiye içerisinde PKK’nın silah bırakıp bırakmaması konusunda şüpheli yaklaşanlar söz konusu. Ama diğer taraftan büyük bir umut da besleniyor, bunu da söylemek gerekir.
Artık bu kararla birlikte PKK’nın silah bırakacağını ve artık silahlı mücadelenin sona erip artık, siyasal yollarla, meşru yollarla mücadele edileceğine ilişkin güçlü bir kamuoyu da var. Böyle bir beklenti de var.”
“Örgüt içinden karşı çıkanlar olabilir, silahlı mücadele devam edebilir”
Orhan, örgütün aldığı bu karara içeriden karşı çıkanlar çıkabileceğini ve bazı grupların silahlı mücadeleyi sürdürebileceğini belirtti:
“Örgütün almış olduğu bu karara hem örgütün içerisinden muhtemelen aykırı sesler çıkacaktır, karşı olanlar olacaktır. Dolayısıyla bir ihtimal, örgüt silah bıraksa bile gerçekten, örgüt içerisinden bazı gruplar, kesimler ayrılarak farklı isimler, farklı gruplar altında belki silahlı mücadeleye devam etmeyi tercih edebilir.”
“Dış aktörler PKK’yı kullanmak isteyebilir”
Orhan, sürecin dış politikaya da yansımaları olacağını söyledi:
“Tabii işin bir de bölgesel dış boyutu var. Bölgesel boyutu var; PKK’yı yine kullanmak isteyen bazı aktörler, Türkiye’ye karşı kullanmak isteyen aktörler olacaktır. Dolayısıyla onların, örgütün tamamen ortadan kalkmasını istemeyecekleri yönünde bir düşünce de var. Bu da tabii süreç içerisinde bir risk.”
“Çok kritik bir aşamaya gelindi ama zaman alacak”
Silah bırakma kararının umut verici olduğunu belirten Orhan, sürecin kolay olmayacağını da vurguladı:
“Dolayısıyla büyük bir beklenti var. Çok kritik bir aşamaya gelindi. Ama tabii ki bazı zorluklar olduğu ve bu sürecin, silah bırakmanın, örgütün kendisini feshetmesinin çok ciddi bir süre alacağı, zaman alacağı aşikâr.”
“Karar, Kürt siyaseti için kırılma noktası olabilir”
Örgüt kendini feshetmese bile alınan kararın Türkiye’de Kürt siyasetinde önemli sonuçları olacağını ifade eden Orhan şöyle konuştu:
“Ama örgüt kendini feshetsin ya da etmesin, en azından bu alınan kararın, Öcalan’ın açıklamasının önümüzdeki dönemde Türkiye’de Kürt siyaseti konusunda çok önemli bir kırılma yaratacağını söyleyebiliriz. O da şudur; En azından örgüt kendisini feshetmese bile artık Kürt siyaseti içerisinde bu mücadelenin, Kürtlerin hakları konusundaki mücadelenin siyaset yoluyla mı, yoksa silahlı mücadeleyle mi yapılacağı konusunda net bir ayrım ortaya çıkacak. Artık silahlı mücadele konusunda ısrarcı olan kesimlerle askeri mücadele devam edecek. Ama Kürt siyasetinin kendi içerisinde artık meşru yollarla, siyaset yoluyla bu mücadeleyi sürdürmek isteyen kesimlerle beraber yürünecek. Bu iki kesim arasında çok net bir ayrım olacağını, bu anlamda her açıdan bir başarı elde edileceğini söylemek mümkün.”
“Silah bırakma hemen olmaz, ciddi zaman alır”
Orhan, sürece dair kesin bir yargıya varmak için erken olduğunu ve önceki deneyimlerden ders alınması gerektiğini ifade etti:
“Ama PKK’nın net bir şekilde silah bırakıp kendisini feshedip etmeyeceği konusunda yorum yapmak için biraz erken. Ve olsa bile bu işin ciddi bir süre alacağını öngörmemiz gerekiyor. İlk kez yürütülen bir süreç değil.”
“Önceki çözüm süreçlerinde örgütün nasıl silah bırakacağı görüşülmüştü”
PKK ile geçmişte de yeniden çözüm süreci konusunda müzakereler olduğunu hatırlatan Oytun Orhan, “Biliyorsunuz yine 2010’lu yılların ortalarında Türkiye’de bir çözüm süreci yürütüldü. Müzakereler yürütüldü.O dönemde bütün bu çalışmalar zaten yapılmıştı. Yani teknik anlamda örgütün nasıl silah bırakacağı, silahlarını nereye bırakacağı, örgütün üst düzey kadrolarının ne olacağı, militanlarının ne olacağı konusunda bu tür çalışmalar zaten yapılmıştır” ifadelerini kullandı.
“Mevcut planlar güncellenmeli, devlet hazır”
Geçmiş dönemde yapılan teknik hazırlıkların güncellenmesi gerektiğini vurgulayan Orhan, devletin bu konuda hazırlıklı olduğunu söyledi:
“Şimdi yapılması gereken bu çalışmaların güncellenmesi gerekiyor, yeniden üzerinde çalışılması gerekiyor.Dolayısıyla zaten Türkiye’nin elinde buna dönük hazırlıklar mevcut. Ki Türk Savunma Bakanı’na da bu soru sorulduğunda, ‘Şartlar oluştuğunda PKK’ya silahlarını nereye bırakacağını söyleyeceğiz’ diye ifade de etti Savunma Bakanı Yaşar Güler. Dolayısıyla bunların çalışmaları geçmişte de yapılmıştı, şu anda da bunun hazırlıkları yapılıyor.
“Süreç için Erbil ve Bağdat’la koordinasyon şart”
“Ama tabii bunun nasıl olacağı konusu belirsiz, teknik bir mesele. Ama tabii ki bu konuda hem Erbil yönetimiyle hem de Bağdat yönetimiyle bir koordinasyon da olması gerekecektir diye düşünüyorum.
Ama bu sürecin nasıl işleyeceği henüz net değil. Ama devletin tabii ki bu konuda net bir planı olduğunu söyleyebiliriz.”