Nöbetçi Eczaneler
Amerikan gazetesi, Trump yönetimine yakın isimsiz kaynaklardan aldığı bilgilere dayanarak, Başkan’ın İsrail-İran geriliminde doğrudan rol alma konusundaki tereddütlerini değerlendirdi.
Yönetime yakın üç kaynak, Trump’ın son dönemde Libya’nın “2011’de başlayan on yıllık anarşi sürecine” özel vurgu yaptığını belirterek, Başkan’ın İran müdahalesi konusundaki çekincesinin temelinde Hamaney rejiminin çökmesi durumunda “yeni bir Libya yaratma” korkusunun bulunduğunu aktardı.
İran’ın nükleer programına yönelik İsrail’in hava saldırılarına ABD’nin katılım ihtimali üzerine yapılan görüşmeler hakkında bilgi sahibi bir yetkili ise Trump’ın İran’ın “Libya’ya dönüşmesini kesinlikle istemediğini” söylediğini nakleti.
Diğer bir kaynak, İsrail’in İran’a yönelik hava operasyonu başlamadan önce Trump’ın özel sohbetlerde İran’ın “Libya gibi olmasından duyduğu endişeyi” dile getirdiğini duyduğunu ifade etti.
Başka kaynaklar ise Trump’ın karşılıklı saldırı ve misilleme döngüsü başladıktan sonra bu görüşleri paylaştığını, yönetime yakın bir isim de Başkan’ın Afganistan ve Irak örneklerine de değindiğini aktardı.
Sınırlı hava operasyonu senaryosu
Libya konusunda doğrudan bilgi sahibi olmayan ancak Trump’ın düşünceleri hakkında bilgilendirilen başka bir kaynak, Başkan’ın İran’ın Fordo ve Natanz nükleer tesislerine yönelik sınırlı hava saldırıları emri vermeye eğilimli göründüğünü ileri sürdü. Bu saldırılarda İsrail jetleriyle taşınamayan “sığınak avcısı” (bunker buster) olarak bilinen GBU-57 bombalarının kullanılması öngörülüyor.
İran’da olası rejim değişikliğinin Trump’ın hedefleri arasında bulunmadığını belirten kaynak, “Başkan Trump açısından, İran’ı kimin yöneteceği meselesi gündemde değil. Bu, tabanı için de satılabilir bir yaklaşım değil” dedi.
Beyaz Saray çevrelerinden başka bir isim, ABD’nin İran nükleer tesislerinde “sığınak avcısı” kullanması durumunda “İran’ın tepkisiyle sürekli uğraşmak zorunda kalacaklarını”, nükleer kirlenme riskinin yanı sıra İran’ın “terör yoluyla misilleme” yapması ihtimalinden endişe duyduklarını söyledi.
Söz konusu kaynak, Trump’ın bunun yerine diplomatik anlaşma yolunu tercih ettiğini kaydetti.
Trump’ın İran-Libya karşılaştırmasını doğrudan dile getirdiğini iddia eden bir kaynak, “Trump’ın Libya’ya atıf yapmasının iki temel nedeni var: Birincisi, (Libya’nın eski lideri Muammer) Kaddafi’ye müdahalemizin ardından yaşanan kaos. İkincisi, Libya müdahalesinin Kuzey Kore ve İran gibi ülkelerle anlaşma yapmayı zorlaştırması” şeklinde konuştu.
İsrail-İran çatışması
İsrail, 13 Haziran’da İran’ın çeşitli kentlerindeki nükleer tesisler başta olmak üzere ordunun üst düzey komutanlarını da hedef alan kapsamlı saldırılar gerçekleştirdi.
Saldırılarda İran Genelkurmay Başkanı, Devrim Muhafızları Genel Komutanı ve bazı üst rütbeli subaylar ile 9 nükleer bilim insanı hayatını kaybederken, toplam sivil kayıp 224 kişi olarak açıklandı.
İran ordusunun İsrail’e balistik füzelerle düzenlediği misilleme saldırısında 25 kişinin öldüğü, 500’den fazla kişinin yaralandığı bildirildi.
İran Sağlık Bakanlığı’nın 15 Haziran’da yaptığı açıklamaya göre, İsrail’in İran’a düzenlediği saldırılarda en az 224 kişi hayatını kaybetti, 1277’den fazla kişi yaralandı.
Türkiye başta olmak üzere birçok ülke İsrail’i kınadı.