Leman dergisinde yayımlanan bir karikatürü protesto etmek için 30 Haziran akşamı İstanbul’da düzenlenen eylemde gerilim yaşandı.
Derginin bürosunun bulunduğu Beyoğlu’nda gerçekleştirilen eylemde bazı göstericiler dergi binasına girmeye çalıştı ve şeriat yanlısı sloganlar attı.
Polis, gruba müdahale etti.
Gösterinin örgütlenmesinde, Büyük Doğu Akıncıları Derneği (BDA) önemli bir rol üstlendi.
Sosyal medya hesaplarından Leman’ı protesto için Beyoğlu’nda buluşma çağrısı yapan dernek, Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) Mart ayındaki Saraçhane eylemleri sırasında da Şehzade Camii’ne saygısızlık yapıldığı gerekçesiyle caminin önünde bir eylem düzenlemişti.
Yine dernek üyeleri Mayıs ayında Boğaziçi Üniversitesi’nde yaşanan Nureddin Yıldız protestolarında da, Yıldız’ı eleştiren bir grup öğrenciyle karşı karşıya gelmişti.
Peki son dönemde sokak eylemleriyle gündeme gelen Büyük Doğu Akıncıları Derneği nasıl bir kuruluş?
Dernekle ilgili merak edilenleri inceledik.
Salih Mirzabeyoğlu ve İBDA-C
Dernek fikri köklerini asıl olarak, İslami Büyük Doğu Akıncıları-Cephesi (İBDA-C) örgütünün kurucusu Salih Mirzabeyoğlu’na dayandırıyor.
Gerçek adı Salih İzzet Erdiş olan Mirzabeyoğlu, takipçileri tarafından “Kumandan” lakabıyla anılıyor.
Mirzabeyoğlu, 1970’li yıllarda Milli Görüş çizgisindeki İslamcı gençlik örgütlenmesi Akıncılar içinde aktif bir şekilde yer aldı ancak sonrasında siyasi eleştiri yapıp bu gruptan uzaklaştı.
Mirzabeyoğlu, Necip Fazıl Kısakürek’ten ve bu yazarın siyasi tezlerinden etkilendi.

Kaynak,İDP
Mirzabeyoğlu 1980’lerde İslami düzen yanlısı İBDA-C’yi kurdu.
2002’deki Yargıtay kararına göre İBDA-C, yıllar içinde aralarında bombalama ve molotof kokteyli atma eylemlerinin de olduğu çeşitli saldırılar düzenledi.
Tartışmalı karikatürle gündeme gelen Leman dergisi hakkında neler biliniyor?
Dönem dönem grubun çizgisinde çeşitli dergiler yayımlandı.
Laikliğe doğrudan karşı çıkan bu yayınlardan biri, “Taraf olmayan bertaraf olur” sloganını kullanan Taraf dergisiydi.
Dergi bir sayısında, “İşte Sivas, işte kısas” başlığıyla Sivas katliamını savundu.
Örgüt bayrak olarak, mavi zemin üzerinde beyaz renkte üç hilal ve yıldızı kullanıyordu.
Örgüt mensuplarının, işaret ve baş parmaklarını havaya kaldırıldıkları bir el işaretleri de vardı.
Grup, Körfez savaşları döneminde Saddam Hüseyin’i desteklediklerini açıkladı. Örgüt çizgisindeki yayınlar, Suriye iç savaşı sırasında ise Esad yönetimi karşıtı muhaliflerin yanında yer alacak ve ayrıca Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) örgütü hakkında olumlu ifadeler kullanacaktı.
1990’lı ve 2000’li yıllarında başında örgüte yönelik çeşitli operasyonlar yapıldı. Ayrıca örgütün hapishanelerdeki faaliyetlerine yönelik de operasyonlar düzenlendi.

Kaynak,Cumhuriyet
Mirzabeyoğlu sonrası dönem
Uzun yıllar cezaevinde kalan Mirzabeyoğlu onlarca kitap yazdı.
2001’de, ‘Anayasal düzeni silah zoruyla değiştirmeye kalkışmak’ suçundan idam cezasına çarptırıldı.
İdam cezası kaldırılınca ömür boyu hapis cezasına çarptırılan Mirzabeyoğlu’nun, İBDA-C davasından hükümlüyken, talebi üzerine yeniden yargılanmasına karar verildi.
Eski CHP milletvekili Hüseyin Aygün, 2012 yılında Mirzabeyoğlu’na uygulanan tecrit cezasının insan haklarına aykırı olduğunu savundu.
Yine buna yakın dönemlerde Mirzabeyoğlu’na özgürlük için bir kampanya düzenlendi.
Sırrı Süreyya Önder’den Fikret Başkaya’ya, Nihal Bengisu Karaca’dan Yusuf Kaplan’a kadar farklı görüşlerden isimler kampanyaya destek verdi.
Mirzabeyoğlu 2014 yılında tahliye edildi. Bundan kısa süre sonra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Haliç Kongre Merkezi’nde kısa bir görüşme gerçekleştirdi.

Kaynak,STR/AFP via Getty Images
Mirzabeyoğlu son yıllarında, ‘telegram’ adını verdiği bir zihin kontrolüne maruz kaldığını iddia ediyordu.
Son dönemlerinde ağırlıklı olarak edebi ve felsefi yazılar yazdı.
2018’de ise sağlık sorunları nedeniyle hayatını kaybetti.
Derneğin nasıl bir çizgisi var?
Büyük Doğu Akıncıları Derneği (BDA) ise Mirzabeyoğlu’nun çizgisini savunanlar tarafından 2023 yılında kuruldu.
Kuruluşun tam adı Büyük Doğu Akıncıları Fikir, Sanat ve Dayanışma Derneği’ydi.
Kurucular açıklamalarında “İslami Büyük Doğu fikriyatına bağlı olduklarını” duyurdular.
Etkinliklerinde İBDA-C’nin bayrağını ve el işaretini kullandılar.
İBDA-C’nin geçmişte ölen üyelerinden “şehitlerimiz” diye bahsettiler ve onlar için anma programları düzenlediler.

Kaynak,X/Büyük Doğu Akıncıları Derneği
Sosyal medya paylaşımlarına bakıldığında derneğin; sohbetler, söyleşiler, kurban bağışı kampanyaları, Filistin yanlısı eylemler ve Çin’deki Uygurlarla ilgili çalışmalar düzenlediği görülüyor.
Dernek, özellikle İstanbul, Ankara’da ve Konya’da faaliyetler yürütüyor.
Derneğin çok büyük bir kitlesinin olmadığı anlaşılıyor.
Sokak eylemleriyle dikkat çekiyorlar
Derneği son dönemde kamuoyunun gündemine taşıyan ise asıl olarak bazı sokak eylemleri oldu.
BDA, CHP’nin Mart ayındaki Saraçhane protestoları sırasında Şehzade Camii’ne saygısızlık yapıldığını ve zarar verildiğini iddia ederek, camide nöbet tuttu ve önünde eylem düzenledi.

Kaynak,Ozan KOSE / AFP) (Photo by OZAN KOSE/AFP via Getty Images
CHP lideri Özgür Özel, Saraçhane’de yaptığı bir konuşmada bu eylemleri eleştirerek, “Bunların altında İBDA-C var, domuz bağcıları var” dedi.
Boğaziçi Üniversitesi’nde İslam Araştırmaları Kulübü’nün (BİSAK) din adamı Nureddin Yıldız’ı etkinlik için kampüse davet etmesine yönelik 13 Mayıs’ta düzenlenen protestolar sırasında da dernek bağlantılı bir grup üniversite önüne giderek protestoculara tepki gösterdi.
Bu arada 2019 yılında İsmailağa Cemaati’nin merkezi ile bağları kopan, kamuoyunda Cübbeli Ahmet Hoca olarak bilinen Ahmet Mahmut Ünlü, son yıllarda İBDA-C konusunda bazı eleştirel paylaşımlar yapıyor.
Ünlü, İBDA-C’nin İsmailağa Cemaati’ne sızmaya çalıştığını iddia ediyor.
Leman dergisi eyleminde ne yaşandı?
Derneği son olarak gündeme getiren ise Leman dergisi protestoları oldu.
Göstericiler, 26 Haziran’da çıkan sayısındaki bir karikatürde, Muhammed Peygamber’in resmedildiği gerekçesiyle dergiyi protesto etmek istedi.
Dergiden ise, “Bize sürülen lekeyi kabul etmiyoruz zira Peygamber efendimizin tasviri yoktur” yoktur açıklaması yapıldı.
BDA sosyal medya hesaplarından, 30 Haziran saat 22.00’de dergiyi protesto için Beyoğlu’nda buluşma çağrısı yaptı.
Başka gruplar da eylem için çağrıda bulundu.
Çağrıya, atılan sloganlara, yapılan el işaretlerine ve sosyal medya paylaşımlarına bakıldığında eylemde dernek üyelerinin önemli bir rolü olduğu görülüyor.
Eylemde; “Kahrolsun laiklik, yaşasın şeriat”, “Cenk, silah, şehadet”, “Dişe diş kana kan intikam intikam” sloganları atıldı. Bir grup dergi binasına girmeye çalıştı.
Gruba karşı barikat kuran polis, yer yer biber gazı kullandı.

Kaynak,OZAN KOSE/AFP via Getty Images
İstanbul Valisi Davut Gül, konuyla ilgili sosyal medya platformu X’ten yaptığı açıklamada, “Göstericiler arasına karışan bazı kişilerin provokatif eylemlerde bulunduğunun tespit edildiğini” söyledi.
Beyoğlu Kaymakamlığı ise 1 Temmuz Salı günü ilçe sınırları içinde toplantı ve gösteri yürüyüşleri gibi eylemleri yasakladı.
Taksim Meydanı ve çevresinde ek güvenlik önlemleri alındı.
Bununla birlikte Salı günü bazı gruplar tarafından Taksim Camii önünde Leman dergisinin protesto eden bir gösteri düzenlendi.